De sleutelpositie van de treasurer

Treasury management vraagt om het nodige overzicht én inzicht in de werking van allerlei markten. Een sleutelrol voor de treasurer derhalve.

Wat is de taak van de treasurer?

De allerbelangrijkste taak voor de hedendaagse treasury is om ervoor te zorgen dat de onderneming altijd over voldoende middelen kan beschikken. Prof. dr. Theo van der Nat is programmadirecteur bij de postdoctorale opleiding treasury management van de Vrije Universiteit Amsterdam. “Het gaat hierbij zowel om de financiering van de dagelijkse activiteiten als om de middelen om investeringen of overnamen te kunnen doen”, licht hij toe.

“Hierbij dient ook rekening gehouden te worden met bijzondere situaties. Zo kan het bij het cash management gebeuren dat door tijdsverschillen tussen verschillende landen bij overmakingen tussen verschillende eigen bankrekeningen zeer kortstondige maar hele grote debetstanden dreigen te ontstaan.” Juist nu door nieuwe toezichtregels de banken gedwongen worden veel scherper op hun risico’s te letten en deze niet te laten oplopen, zullen zij zonder voorafgaande afstemming van de maximale bedragen hier lang niet altijd mee akkoord gaan. En: “De vanzelfsprekendheid van financiering bestaat niet meer. De bankwereld verandert in een hoog tempo. Zo zie je binnen treasury een beweging om gebruik te maken van meerdere banken om zaken mee te doen en de zoektocht naar alternatieve financieringsbronnen. Voor de treasurer betekent dat de noodzaak van een brede expertise en rekening houden met een beschikbaarheidsrisico.”

Management van valutakoersen

Sterk wisselende valutakoersen kunnen grote risico’s meebrengen. Management ervan is voor internationale bedrijven dan ook zeer belangrijk.Van der Nat: “Valutaverliezen kunnen lang niet altijd worden doorberekend in de prijzen. Een Europees aannemingsbedrijf dat in concurrentie met andere bedrijven inschrijft op een groot project met een verplicht vaste dollarkoers, draagt zelf het valutarisico. Luchtvaartmaatschappijen die verkeerde inschattingen maken wat betreft de ontwikkeling van de valutamarkten en de brandstofmarkten, kunnen hun marge zien verdwijnen, met alle gevolgen van dien.”

De treasurer als gesprekspartner

Internationale bedrijven zullen dan ook volwaardige treasury-afdelingen moeten hebben om in samenwerking met de business de risico’s in te schatten en met de benodigde instrumenten te managen. Ook Nederlandse bedrijven en organisaties die slechts af en toe bedragen ontvangen of betalen in een andere valuta dan de euro kunnen ermee te maken krijgen.

Een treasurer zal niet alleen het risico goed moeten taxeren en de juiste financiële transactie moeten zoeken om dit risico af te dekken. Hij zal ook binnen de organisatie moeten aantonen dat de transactie inderdaad zinvol en verantwoord is en zich moeten realiseren dat niet alleen directie en raad van toezicht of raad van commissarissen overtuigd moeten worden, maar dat vaak ook de buitenwereld meekijkt. Zo wordt de treasurer tegelijkertijd een belangrijke gesprekspartner van de leiding van de organisatie die uiteindelijk verantwoordelijk is voor het financieel risico management en de externe beeldvorming. “De treasurer heeft tegenwoordig met recht een sleutelpositie”, vindt prof. Van der Nat.

Het belang van cash management

Het sturen van de kasstromen is van groot belang bij internationale bedrijven. Wanneer op de ene rekening een groot overschot staat terwijl op de andere rekening een tekort is, kost dit onnodige rente. Bovendien kunnen bedrijven niet ongelimiteerd negatief staan op een rekening. Bij een verkeerd cash management kunnen problemen met de kredietlimieten ontstaan en kunnen betalingen geblokkeerd worden.

Van der Nat: “Het cash management is er dan ook op gericht om inzicht te verkrijgen in de verwachte kasstromen en deze zodanig te sturen dat optimaal gebruik gemaakt wordt van de rekeningstructuur van het bedrijf. Een treasurer kan hiervoor geavanceerde technieken gebruiken. Uiteraard kan de treasury-afdeling er zelf voor zorgen dat saldi van de ene rekening naar de andere rekening worden overgeboekt en de nodige transacties worden uitgevoerd. Internationale cash management banken spelen hier echter op in door rekeningen in verschillende valuta’s en landen in geavanceerde geautomatiseerde cash management systemen aan te bieden die het werk van de treasurer vergemakkelijken.”

Na de kredietcrisis…

Om dergelijke systemen te kunnen aanbieden zal een bank in veel landen aanwezig moeten zijn, een compleet pakket aan cash management producten moeten aanbieden en zeer grote investeringen in informatietechnologie moeten doen. Sinds de kredietcrisis moeten echter veel grote banken die daaraan werkten zich terugtrekken tot een beperkt aantal landen en diensten en aanzienlijk besparen op hun kosten.

Van der Nat besluit: “Het resultaat voor de treasurer is in ieder geval dat de opzet en structuur van het cashmanagement aanzienlijk verandert en volledige centralisatie bij een bank in veel gevallen niet meer mogelijk is. De markt is echter altijd in beweging en ik kan niet uitsluiten dat er uiteindelijk bedrijven zullen zijn die op de een of andere manier hierop gaan inspelen door geheel nieuwe cash management structuren te ontwikkelen voor het internationale bedrijfsleven.”