Een nieuw onderzoek over stress op de werkvloer heeft een aantal interessante bevindingen aan het licht gebracht: in sommige gevallen kan het de prestaties van medewerkers bijvoorbeeld bevorderen.
Relatie tussen stress en prestaties
“Er zijn veel theorieën en modellen over stress, maar dit is het eerste model dat puur en alleen gericht is op werkgerelateerde stress”, zegt onderzoeker Julie McCarthy van de University of Toronto. Samen met hoofdonderzoeker Bonnie Hayden Cheng onderzocht ze zowel de triggers van het fenomeen als het verband tussen stress en werkprestaties.
“Als je teveel druk voelt tijdens je werk en je wordt er compleet door opgeslokt, dan zullen je prestaties ook achteruitgaan”, stelt McCarty, een expert op het gebied van organisatorisch gedrag. “Maar hier staat tegenover dat gematigde niveaus van stress juist de prestaties bevorderen.”
Self fulfilling prophecy
Wanneer werkstress werknemers constant bezighoudt kan dit leiden tot een soort self fulfilling prophecy. Negatieve gedachten belemmeren mensen namelijk vaak in het voltooien van taken, en dit zorgt voor mentale oververmoeidheid. Volgens Cheng zal deze neerwaartse spiraal uiteindelijk resulteren in een burn-out. Met andere woorden kan de angst om overspannen te worden dus juist overspanning opleveren.
Toch is stress in bepaalde situaties een nuttige stimulans om beter te presteren. Zeker als de werknemers in kwestie hun gedrag en gedachten in toom kunnen houden. Cheng vergelijkt dit met atleten die stress gebruiken om taakgeoriënteerd en gemotiveerd te blijven. Als werknemers bepaalde negatieve gedachten niet de overhand laten nemen, kunnen ze deze mindset ook bereiken.
Emotionele intelligentie en ervaring
Volgens Cheng zijn gemotiveerde werknemers eerder geneigd om stress aan te wakkeren als een soort focusmiddel. Het helpt ze om bijvoorbeeld taakgerichter te worden en deadlines te halen. Emotionele intelligentie speelt daar een belangrijke rol in, want mensen met een hoog EQ zijn vaak beter in staat om hun emoties te herkennen en er de vruchten van te plukken.
Daarnaast is werkervaring ook van belang, aangezien ervaren werknemers hun prestaties over het algemeen minder negatief laten beïnvloeden door stress. Deze bevindingen hebben de onderzoekers verwerkt in een model dat zich op twee aspecten van werkgerelateerde stress richt: dispositionele en situationele factoren.
Dispositionele en situationele factoren
Het dispositionele aspect gaat over de specifieke karakteristieken van werknemers. Wanneer een werknemer bijvoorbeeld veel ervaring heeft met hoge stressniveaus, zal er anders gereageerd worden op stressvolle situaties dan bij een collega die minder stressintensief werk verricht.
Het situationele aspect van stress doet zich daarentegen voor bij specifieke taken. Sommige werknemers voelen namelijk meer stress tijdens beoordelingsgesprekken of presentaties. Deze stress kan er bij emotioneel intelligente werknemers voor zorgen dat ze beter presteren, terwijl anderen compleet dichtslaan of falen.
Triggers van stress
Het onderzoek, dat gepubliceerd is in de Journal of Applied Psychology behandelt ook de triggers van werkgerelateerde stress. Deze komen volgens het onderzoeksrapport het meest voor bij banen waar een constante uitdrukking of onderdrukking van emotie nodig is, zoals balie- of horecawerk. Dit geldt ook voor werk met veel deadlines of organisatorische veranderingen.
Kantoorpolitiek en controle over werk zijn ook belangrijke stressoren op de werkvloer. Deze worden deels bepaald door karakteristieken als leeftijd, geslacht en functieprofiel. Het herkennen van deze triggers en het verkrijgen van inzicht in het eigen emotioneel handelen zijn volgens Cheng essentieel in de omgang met stress.
Directeuren en managers zouden deze bevindingen dus moeten gebruiken om hun organisaties zo in te richten dat er op een gezonde en productieve manier met stress om kan worden gegaan. Zo wordt stress in plaats van een veroorzaker van verzuim, een katalysator van prestaties.
