Aan je eigen pensioenstuur zitten is belangrijk.
Uit een recente studie blijkt dat slechts vijftien procent van de Nederlanders goed op de hoogte is van zijn of haar pensioen. Want pensioen, dat is toch iets voor later? Misschien wel, het is je inkomen voor je oude dag. En die is misschien nog ver weg, maar is het niet fijn dat je weet waar je staat?
Allerlei gebeurtenissen in je leven, zoals een nieuwe baan, trouwen, of kinderen krijgen, hebben invloed op de hoogte van je pensioen. De Nederlandse overheid doet inspanningen om mensen meer bewust te maken van het belang hiervan goed op de hoogte te zijn. Want weet jij bijvoorbeeld hoe het zit met je pensioengat? Hoe groot is je jaarruimte en hoeveel kan deze je opleveren?
Hard nodig
Theo Gommer is pensioenadvocaat, columnist en nog veel meer. Hij zit al meer dan twintig jaar in het vak. “De regelgeving is te ingewikkeld voor de gemiddelde Nederlander. Net zoals je niet wilt weten hoe het onder de motorkap van je auto geregeld is, als hij maar rijdt. Daarom was het wetsvoorstel Pensioencommunicatie hard nodig. Begin jaren negentig begon de zogenaamde Brede Herwaardering, omdat de vergrijzing eraan kwam en er meer geld nodig was. Er volgde steeds meer regelgeving met uiteindelijk de Pensioenwet en de verhoging van de pensioenleeftijd. Nederland zit in een overgangsfase met veel pensioengeld en dat er nu voor het eerst veel mensen met pensioen gaan.”
Pensioencommunicatie
Er valt nog een hoop te verbeteren aan de communicatie over het pensioen. Daarom ligt er een wetsvoorstel Pensioencommunicatie van het ministerie van SZW met als doel de consument in staat te stellen een goede financiële planning voor z’n oude dag te maken. De drie belangrijke vragen die pensioeninformatie moet beantwoorden zijn: Hoeveel krijg ik? Is dit genoeg? Wat moet ik doen als dit niet genoeg is? Onder andere de AFM (Autoriteit Financiële Markten) en de Pensioenfederatie zijn positief over het voorstel. Gommer: “Hoe moeilijk kan het zijn? Je wilt weten hoeveel je straks krijgt en vanaf wanneer. Pensioencommunicatie helpt bij informatie en bewustwording. De werkgever moet je natuurlijk ook informeren, maar daarnaast heb je een eigen verantwoordelijkheid. Denk niet dat alles voor je geregeld wordt en dat we het beste pensioenland ter wereld zijn. Hoewel het nu allemaal nog te technisch beschreven is, ga je toch niet pas een week voor je pensioen nadenken over je oude dag?”
Uitgesteld salaris
Om enigszins overzicht te krijgen zijn in de wereld der pensioenmogelijkheden zijn er drie opties. Ten eerste is er het UPO, het Uniform Pensioen Overzicht. Maar is er iemand die acht kantjes leest? Misschien alleen als je naar een andere werkgever gaat. Gommer: “We moeten het dus omdraaien: wat wil de deelnemer weten? Dat is eigenlijk maar één ding: hoeveel krijg ik? Het is je uitgestelde salaris en er verandert telkens iets, bijvoorbeeld als je gaat scheiden, van baan verandert, enzovoort.” Ten tweede is er de website www.mijnpensioenoverzicht.nl. Deze maakt het mogelijk een overzicht te krijgen van de door jou opgebouwde en op te bouwen pensioenaanspraken bij pensioenfondsen en pensioenverzekeraars én je opgebouwde AOW-rechten. Deze dienstverlening van het Pensioenregister is gratis, wordt beschouwd als een publieke voorziening en is niet commercieel.
Nieuwe wet
Ten derde is er de nieuwe wet Pensioencommunicatie. “Er moet meer digitaal en duidelijker gecommuniceerd worden. In de huidige pensioenwet staat: juist, duidelijk, begrijpelijk en tijdig. Dat wordt volgens het nieuwe wetsvoorstel: correct, duidelijk en evenwichtig (met betrekking tot onder andere risico’s) en tijdig. Dit zijn gewoon andere bewoordingen voor verfijning van de technische regels.” Gommer citeert uit een interview met Enny Das, hoogleraar communicatie aan de Radboud Universiteit, die zegt: “Pensioen is te ingewikkeld. De communicatie moet drastisch anders en steviger. Nu denkt iedereen bij pensioen aan het Zwitserleven-gevoel. Laat ze eens een zeventigjarige zien die kranten moet bezorgen, omdat hij z’n pensioen niet goed geregeld heeft.” Met het pensioenakkoord en de verhoging van de pensioenleeftijd wordt de sense of urgency wel steeds duidelijker.
Rooskleurig
Waarom is het pensioenbewustzijn van de Nederlanders dan toch laag? Uit onderzoek blijkt dat de huidige communicatie-inspanningen van pensioenuitvoerders niet altijd het gewenste effect hebben. De wettelijk verplichte informatie over pensioen is voor veel mensen ingewikkeld, moeilijk te begrijpen en omvangrijk. Bovendien geeft het een te rooskleurig beeld over de hoogte van het pensioen, omdat het geen inzicht geeft in risico’s en daardoor mensen op het verkeerde been kan zetten. Daarnaast heeft de pensioensector te maken met een gedaald vertrouwen onder actieve deelnemers en gepensioneerden.
Totaaloverzicht
Het doel van het nieuwe wetsvoorstel is de pensioencommunicatie te verbeteren door deze beter aan te laten sluiten op wensen van consumenten en eerlijker te communiceren over onzekerheden. Daarbij staat het perspectief van de consument centraal: meer aansluiten bij zijn of haar informatiebehoeften, kenmerken en manier van informatieverwerking. Ook om te komen tot een persoonlijk interactief totaaloverzicht dat op elk gewenst moment te raadplegen is. Zo’n overzicht moet in één oogopslag inzicht geven in het te verwachten pensioeninkomen en ook wat de financiële gevolgen zijn bij bepalende keuzes of veranderingen in de persoonlijke leefsituatie. De extra kosten van communicatie kunnen makkelijk worden betaald uit de besparingen bij de administratie. Daar kan zowel extern bij de uitvoerder als intern bij de werkgever makkelijk tien tot vijftien procent worden bespaard op kosten.
Pensioenstuur
Een financieel toetsingskader bestaat al jaren. Het gevolg is nu een evenwichtigere communicatie. Maar weet iemand of hij of zij een nominaal of reëel pensioen heeft? Een reëel pensioen wil zeggen dat je de inflatie voor je pensioen gecorrigeerd krijgt. “Communiceer dat als pensioenverstrekker duidelijk. Waarom zou iemand steeds meer krijgen als hij ouder wordt, terwijl hij of zij het dan misschien niet nodig heeft? Je moet als pensioenfonds de wet niet alleen letterlijk uitvoeren, maar ook in de geest van de wet.” In de Planningsbrief pensioenen 2014 van het ministerie van SZW staat onder andere beschreven dat ondernemingsraden meer zeggenschap krijgen, dat is ook een goede ontwikkeling. Gommer vindt verder dat er meer discussie moet komen met jong en oud over de doorsneepremie. “Dus niet alleen discussiëren over ‘wat krijg ik’ maar ook over wat kost het? Wat krijg ik of mijn partner als een van ons tegen een boom aanrijdt? Wat gebeurt er bij echtscheiding? En bij ontslag? Je moet echt aan je eigen pensioenstuur zitten. Neem dus die eigen verantwoordelijkheid!”
No comments!
There are no comments yet, but you can be first to comment this article.