Dat de opwarming van de aarde moet worden afgeremd en liever nog gestopt, daar zijn de meeste mensen het wel over eens. En toch is er ook nog altijd de onvermijdelijke paradox, want terwijl er veel wordt gepraat over oplossingen veranderen we maar mondjesmaat ons gedrag, of het nou gaat om het met gemak weggooien van overgebleven eten of het onvoldoende nemen van energiebesparende maatregelen. Het bewustzijn mag er dan misschien wel zijn, maar de urgentie ontbreekt nog te vaak. En dat terwijl er in onze directe omgeving zoveel te winnen valt op duurzaamheid én in waarde. De waarde van een pand bijvoorbeeld blijkt volgens wetenschappelijk onderzoek te stijgen als het duurzamer is. Wellicht dat hierdoor de actiebereidheid in de vastgoedsector toeneemt, stelt Peter Göbel, verantwoordelijk voor de vastgoedfinancieringen van ING in Noord-Europa.
Ligt het aan het bewustzijn?
“Nee, de noodzaak is evident. De meeste mensen weten dat we naar een energiezuinige en uiteindelijk zelfs energie neutrale maatschappij toe moeten. We hebben geen tijd meer om daar nog jaren over te blijven discussiëren, we moeten nu onmiddellijk handelen voordat we in een onomkeerbare situatie terechtkomen. De vraag is dus: als dat besef er wel degelijk is, waarom gebeurt er dan nog onvoldoende? Een belangrijke oorzaak is te vinden in de manier waarop het menselijk brein is geprogrammeerd en reageert op gevaar. Een voorbeeld: wanneer een mens oog in oog komt te staan met een tijger, neemt hij onmiddellijk actie omdat het gevaar evident is: het is zichtbaar, het is acuut en de consequenties zijn bekend. De dreiging CO² is dat alledrie niet. We praten erover, we vinden er allemaal wat van, maar omdat er geen concreet direct gevaar lijkt en is, blijft het daar vaak bij.”
Wat kan de vastgoedbranche betekenen in het klimaatvraagstuk?
“Heel veel, met name met het oog op de kantorenleegstand in Nederland en de mogelijkheden bij nieuwbouw en renovatie van bestaande panden. Van de 50 miljoen vierkante meter kantorenruimte in ons land staat ongeveer 7,5 miljoen vierkante meter leeg. Worden deze, vaak bruine, panden niet groen, dan zal de leegstand alleen maar oplopen. Vanaf 2023 is het wettelijk verplicht om alle kantoren zodanig verduurzaamd te hebben dat ze een energielabel A, B of C hebben. Bovendien heeft bijna de hele wereld zich in Parijs gecommitteerd aan het klimaatakkoord, dus het is tijd voor actie.”
Actie kost geld. Veel vastgoedeigenaren denken: what’s in it for me?
“Dat verduurzaming loont voor het behoud van onze aarde is duidelijk. Wetenschappelijk onderzoek in samenwerking met de Universiteit van Maastricht toont aan dat verduurzaming invloed heeft op de waarde van een pand. Over de periode 2011-2016 is 3,5 miljoen vierkante meter kantoorruimte onderzocht – dat is 7,5 procent van de totale voorraad in Nederland. Uit dit onderzoek blijkt dat de eigenaar van een groen pand gemiddeld een 12 tot 18 procent hogere huurprijs kan vragen dan een eigenaar van een bruin pand. Dat betekent dus dat we kunnen constateren dat huurders bereid zijn extra te betalen voor een duurzame woning. Bovendien is over dezelfde periode waargenomen dat groene panden 9 tot 11 procent meer waard bleken dan bruine panden. Een interessante uitkomst die eindelijk aantoont dat verduurzaming wel degelijk loont.”
Wat kunnen vastgoedeigenaren doen?
“We bouwen al 3000 jaar met baksteen, waarom kijken we niet naar andere mogelijkheden? Zo is er in Zwolle, bijvoorbeeld een brandweerkazerne gebouwd met gebruik van EPS (expanded polystyreen), oftewel piepschuim. Dat is duurzamer, makkelijker te transporteren en de energiebehoefte van een pand neemt af tot praktisch nul. Ook in de bestaande bebouwde omgeving kan veel gedaan worden. Denk aan zonnepanelen op daken, ledverlichting, koude- en warmte-opslag, isolatie, etc. Het is geen rocket science.”
Jullie hebben een vijfstappenplan geïnitieerd om ondernemers te faciliteren.
“Wij hebben vanuit ING Real Estate Finance een brief gestuurd naar al onze commerciële vastgoedklanten. Daarin hebben we gezegd dat we van hen verwachten dat ze binnen een jaar met concrete verduurzamingsplannen voor hun kantoorpanden en bedrijfsgebouwen komen. Verduurzamen zij niet, dan komen ze vanaf 2018 niet meer in aanmerking voor herfinanciering. Dit is die concrete urgentie die vastgoedeigenaren mijns inziens nodig hebben. We dwingen ze dus als het ware, maar tegelijkertijd faciliteren we ze ook 360 graden in alles met ons vijfstappenplan:
1. Klanten kunnen gratis gebruikmaken van onze ING REF Duurzaam app om inzicht te krijgen in de mogelijkheden om te verduurzamen, het investeringsbedrag dat hiervoor noodzakelijk is, de terugverdientijd en de CO²-reductie die per pand wordt gerealiseerd. Wanneer op een object meer dan 15.000 euro is te besparen, bieden wij een gratis maatwerk- BREEAM en energiescan aan.
2. ING REF kan 100 procent financiering bieden voor een verduurzamingsinvestering.
3. We bieden 0,5 procent rentekorting op de financiering als de lening voldoet aan de regeling groenprojecten.
4. Het hele traject rondom subsidieaanvraag bij de overheid wordt begeleid door ING.
5. De laatste stap betreft de certificering van de duurzame panden. Die nemen wij ook voor onze rekening.”
Hoe waren de reacties?
“Klanten blijken buitengewoon positief te reageren op deze standvastige maatregel, die toch wel out of the ordinary is. We voegen de daad bij het woord, iets dat zich ook positief zal uiten in de kwaliteit van onze vastgoedportefeuille. 18 procent van onze portefeuille is thans groen. Met het vijfstappenplan verwachten we een vergroening van 15 procent per jaar, dus we gaan naar ca. 50 procent in 2018 en uiteindelijk verwachten we over zes jaar een nagenoeg compleet groene portefeuille te hebben. We kruipen als bank zelf op de front seat en willen zo als vastgoedfinancier de hele vastgoedsector op sleeptouw nemen. Dat doen we omdat het noodzakelijk is, vanuit milieu-opzicht, vanuit een wettelijk opzicht en vanuit een economisch opzicht. Verduurzaming loont, niet alleen voor de natuur en welzijn maar ook voor de portemonnee. We roepen daarom ook andere banken in Nederland op ons hierin te volgen. Nu kunnen klanten namelijk altijd nog naar andere banken voor bruine panden. Waarom zouden we elkaar niet allemaal helpen op weg naar 2023? Nu zijn we nog niet te laat, nu kan het nog. Niet meer praten, maar doen. Laat het nu eindelijk eens menens worden.”
| Meer informatie? |
|---|
| ING Real Estate Finance heeft in samenwerking met de Universiteit Maastricht een wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de waardevermeerdering van groene bedrijfspanden (met EPA-U label A, B, of C) ten opzichte van niet-groene panden over de periode 2011-2016. ingre.fi n.marketing@ingrealestate.com Tel: 020-5765200 |
