Banken, verzekeraars, fondsen en andere financiële instellingen reageren wel op de fintech revolutie, hun reacties komen alleen laat, vindt Don Ginsel, directeur en oprichter van netwerkclub Holland Fintech, waar veel fintechbedrijven bij zijn aangesloten. Toch ziet hij een zonnige toekomst. “Vroeger waren technologische bedrijven toeleverancier voor finance, nu helpen ze met nieuwe businessmodellen door IoT.” Er wordt structureel opnieuw gekeken naar dienstverlening, zowel door startups als door middelgrote en grote financiële bedrijven; dat vindt Ginsel een goede ontwikkeling. Ook de regering is ervan overtuigd dat de fintechsector belangrijk is voor de toekomst van Nederland.
Voormalig minister en staatssecretaris Willem Vermeend is aangesteld als fintech ambassadeur. Wat Neelie Kroes doet voor startups, doet hij voor de financiële sector: vernieuwing bevorderen en belangen behartigen. Holland Fintech had eerder dit jaar al in een manifest gevraagd om meer ruimte om te innoveren; sommige regels passen niet bij de huidige financiële structuren en toezichthouders in Nederland hebben te weinig kennis over fintech. Het manifest vraagt onder andere om de uitgave van tijdelijke vergunningen voor fintechstartups en geharmoniseerde wetgeving in Europa. Vermeend gaat nu onderzoeken of er, net als in Engeland, soepelere regelgeving kan komen voor fintechstartups.
Noodzaak voor samenwerking netwerkorganisaties
De noodzaak om niet alleen te concurreren, maar ook samen te werken wordt overal gevoeld, aldus Ginsel. Hij voorspelt niet het einde van banken, maar de evolutie van banken tot IT-bedrijven in een netwerk met fintech-organisaties eromheen. “Een consument gaat niet met duizenden finance-dienstverleners in zee.” Volgens Ginsel neemt hij diensten af, die het resultaat zijn van samenwerking tussen fintech en bijvoorbeeld Google, Microsoft, banken, accountants, noem maar op. Ginsel benadruk het feit dat finance altijd ten dienste staat van de economie. Volgens hem zorgt finance voor het beste financiële gereedschap, het gaat daarbij niet om een grote financiële sector, maar om de vraag: wat kunnen we ermee?
Geen eigendomsverhouding door blockchain
Bedrijven behoeven dankzij de cloud en blockchain geen eigendomsverhouding voor samenwerking, aldus Ginsel. “Processen worden met API’s, digitale connecties, aan elkaar geregen, waardoor je gezamenlijke diensten kunt aanbieden.” Bedrijven kunnen bijvoorbeeld legitimatie en identificatie, ‘know your customer’, uitbesteden.
De vertrouwenspersoon, de notaris, de custodian zorgt nu dat bijvoorbeeld de koper en de verkoper van een huis gelijk oversteken. Maar die vertrouwenspersoon kan worden vervangen door de blockchain. Die fungeert dan als een online grootboek en centrale plek waar eigendomsverhoudingen staan, plus de spelregels tussen bijvoorbeeld koper en verkoper. Iedereen kan altijd nagaan wat de afspraken waren, er is geen discussie over de waarheid. Met de blockchain kunnen contracten zichzelf uitvoeren, het worden ‘smart contracts’. Is de winst x? Dan wordt automatisch y aan dividend uitgekeerd.
Uitblinken op 3 terreinen
Blockchain maakt het werk van banken, accountants, notarissen en overheden veel efficiënter. De keerzijde is dat we die derde partijen misschien helemaal niet meer nodig hebben. “Ja, er gaan banen verdwijnen,” zegt Ginsel, “maar er komen er ook weer nieuwe bij. We moeten mensen in finance klaarstomen voor nieuwe ontwikkelingen.” Volgens Ginsel blinkt de Nederlandse finance uit op drie terreinen. Als eerste de technologie en dienstverlening van online betalingen. Het tweede terrein is beveiliging, waarbij het draait om het beveiligen van gedrag online, maar ook het beveiligen van bijvoorbeeld betaalkaarten, toegang en biometrie. Het derde terrein is trading. Grote Nederlandse handelshuizen spelen volgens Ginsel op de Nasdaq een hele dominante rol; zij weten wereldwijd echte liquiditeit te creëren, aldus de Holland Fintech directeur.
Internet of Things
Een belangrijk deel van de infrastructuur van de digitale economie is de Internet of Things (IoT); apparaten die met elkaar in contact staan. De fysieke wereld en internet smelten samen. Zo ontwikkelden IBM en Samsung al een wasmachine die zijn eigen wasmiddel kan bestellen en betalen. Maar denk ook aan de slimme thermostaten Toon en Nest. Net als fintech, legt IoT de rails voor nieuwe verdienmodellen en dienstverlening in de digitale economie, waarbij men bijvoorbeeld door de financiële innovaties van fintech bedrijven geld kan verdienen aan IoT. De voortdurende connectiviteit tussen apparaten en een ontwikkeling als blockchain kunnen ook daaraan bijdragen.
Vlotte ontwikkelingen in IoT nieuwe verdienmodellen
Volgens Gabrielle Muris, bestuurslid van de Internet of Things Academy, komt IoT de komende jaren in een stroomversnelling terecht. Bedrijven kunnen daarop inspelen door te oefenen met nieuwe technieken, iets dat binnen de IoT-labs kan, om zo te ontdekken wat IoT voor hen kan betekenen. Door de toegang tot verschillende faciliteiten en de mogelijkheid om samen te werken met verschillende partners, kunnen bedrijven nieuwe producten en diensten ontwikkelen, zowel aan de fysieke als aan de business kant.
Als voorbeeld noemt Muris de casus van een schoonmaakbedrijf. De branche staat onder druk en het bedrijf wil zich onderscheiden en toch kwaliteit blijven leveren. Het ontwikkelde samen met partners een extra dienstverlening: een smartcar. Dit is de klassieke kar van de schoonmaker, maar dan uitgerust met sensoren. Die meten onder andere de luchtkwaliteit, de luchtvochtigheid en de hoeveelheid CO2 en fijnstof in een ruimte. De gegevens worden via IoT gedeeld met klanten van het schoonmaakbedrijf. Zo helpt het nu ook de medewerkers van hun klanten gezond te houden. Als ander voorbeeld noemt Muris een waterschap dat via sensoren aan de rattenvallen weet of er wel of geen muskusratten in de vallen zitten. Zo hoeven controleurs minder rond te rijden, dat scheelt manuren, brandstof en CO2-uitstoot. Camera’s bij zo’n val zetten, zou veel duurder zijn.
Innovatie met IoT
IoT kan volgens Muris bedrijven helpen op drie punten. Ten eerste het optimaliseren van bestaande processen, ten tweede de implementatie van nieuwe concepten en ten derde het ontwikkelen van nieuwe businessmodellen. IoT maakt volgens haar concepten als ‘products-as-a-service’ mogelijk, zoals de Hue lamp van Philips.
Daarmee is niet alleen de lamp het verkochte product, maar ook de mogelijkheid om via de bijbehorende app de manier van verlichten aan te passen naargelang je stemming of noodzaak. Muris nodigt organisaties uit om ook met IoT aan de slag te gaan en hun slag te slaan met deze revolutie. Het wordt steeds makkelijker om het in te zetten in een bedrijf; hardware wordt goedkoper, de rekencapaciteit van computers groter en de connectiviteit tussen apparaten en mensen neemt toe. “Het is niet abstract, maar makkelijk te implementeren. Het is de keuze: wil ik bijblijven?”
