In een periode waarin we de ontwikkelingen op het gebied van automatisering en Artificial Intelligence (AI) bijna niet kunnen bijbenen, hebben wetenschappers van McKinsey bestudeerd hoe automatisering de arbeidsmarkt gaat veranderen.
Toekomst van de arbeidsmarkt
Onze technologiegedreven wereld zit vol met uitdagingen. Zelfrijdende auto’s, dataverzameling in de agrarische sector en algoritmes die ingezet worden in de klantenservice, allemaal veelbelovende nieuwe vormen van automatisering. Maar hoewel deze technologieën de productiviteit verhogen en ons leven makkelijker maken, zit er ook een keerzijde aan. Ze vervangen namelijk werk dat nu nog door mensen wordt uitgevoerd, en dit wekt toch enige zorgen. Want hoe beïnvloeden deze technologieën de toekomst van werk, vaardigheden en verdiensten?
De onderzoekers bouwden voort op een eerdere studie naar de banen die AI kan creëren, en vergeleken dat met de banen die weg zullen vallen door AI. Dit deden ze op basis van verschillende scenario’s voor 2030. De bevindingen zijn te lezen in het onderzoeksrapport Jobs lost, jobs gained: Workforce transformation in a time of automation.
Lees hier meer over Artificial Intelligence
Potentiële verschuivingen
De resultaten laten verschillende mogelijke beroepsverschuivingen zien, met belangrijke implicaties voor de vaardigheden en verdiensten van arbeidskrachten. De belangrijkste bevinding hierbij is dat automatisering grote uitdagingen met zich meebrengt. En deze uitdagingen zijn misschien wel groter dan bij eerdere industriële revoluties.
Digitalisering is namelijk nu al niet meer weg te denken uit de Nederlandse agricultuur, en als AI het stokje overneemt blijft er weinig werk over wat door mensen gedaan moet worden. En dit geldt natuurlijk ook voor fabrieksarbeiders. De industriële revoluties van mechanisering en digitalisering hebben al voor grote verschuivingen gezorgd, maar daar komt nu dus een volgende bij.
Impact van automatisering
McKinsey ontdekte al eerder dat ongeveer 50 procent van alle betaalde activiteiten geautomatiseerd kan worden met behulp van technologieën die nu al beschikbaar zijn. Maar daarvan kan slechts een klein percentage – minder dan 5 procent – volledig geautomatiseerd worden. De meeste “routineklussen” vereisen dus nog enige vorm van menselijke interventie.
Toch kan er bij zo’n 60 procent van de beroepsrollen ten minste een derde van de taken overgenomen worden. En dit heeft flinke implicaties voor werknemers in deze vakgebieden. Sommigen zullen ontslagen worden en anderen moeten bijvoorbeeld bijscholingscursussen doen om additionele taken te kunnen verrichten.
Lees hier meer over digitalisering
Factoren
Of de werkgelegenheid gaat afnemen is afhankelijk van de haalbaarheid en betaalbaarheid van technologische ontwikkelingen, en de wettelijke en maatschappelijke acceptatie van automatisering. Als er complete banen gaan verdwijnen kunnen bedrijven en organisaties natuurlijk wel enige tegenstand van werknemers en vakbonden verwachten.
McKinsey schat dat 0 tot 30 procent van het totaalaantal werkuren geautomatiseerd wordt, maar houdt 15 procent als leidraad. Dit percentage is afhankelijk van verschillende factoren, waarvan functieprofiel het meest invloedrijk is. Fysiek en voorspelbaar werk zoals het bedienen van machines en de productie van fastfood zal waarschijnlijk als eerst worden geautomatiseerd. Ook het verzamelen en verwerken van data kan steeds beter met behulp van AI. Het is daarom zeer waarschijnlijk dat administratief werk en boekhouden in de toekomst geautomatiseerd worden.
Menselijk werk
Automatisering zal in mindere mate effect hebben op beroepen waarin de omgang met mensen en het toepassen van expertise belangrijk zijn. Dit zijn namelijk vakgebieden waar de mens de “robot” nog steeds voorbijstreeft. Ook onvoorspelbare beroepen zoals tuinier of loodgieter zullen in 2030 waarschijnlijk niet automatisch verlopen, omdat dit technisch gezien moeilijk te verwezenlijken is en de salarissen niet hoog zijn. Dit maakt automatiseren dus een minder aantrekkelijke strategie.
Mensen die in vakgebieden werken die weinig menselijke interactie en veel routineklussen vereisen, doen er dus verstandig aan om hun kennisgebied te verbreden. Want hoewel de economie nu deels gebaseerd is op vaardigheden, gaat kennis een steeds belangrijkere rol spelen. Het is dus zaak om je rol te vinden in de kenniseconomie en je menselijke meerwaarde te presenteren.
