Er is een groot aanbod als het gaat om vermogensbeheerders, vermogensadviseurs en vermogensplanners. Het merendeel is verbonden aan de grote Nederlandse banken. De overige aanbieders zijn private banks en zelfstandig ondernemers. In Nederland zijn rond de 130 zelfstandig ondernemers actief die niet zijn verbonden aan banken of private banks. Ook tussen de beheerders, adviseurs en planners is verschil. Om een goede keuze te maken uit dat aanbod is het belangrijk te weten wat de verschillen zijn tussen de diverse aanbieders. Wie in zee gaat met een beheerder spreekt de randvoorwaarden af waarbinnen de portefeuille beheerd wordt. De vermogensbeheerder zoekt gedurende de periode dat hij het vermogen beheert de beleggingen die het beste passen bij de gemaakte afspraken en het gestelde doel. Een adviseur geeft uitsluitend adviezen over het beheer van het vermogen en de bestedingen en acties waarmee naar zijn mening de doelen van de cliënt op de aangegeven termijn het dichtst mogelijk benaderd kunnen worden. Het is echter de cliënt die de eindbeslissing neemt. De adviseur beperkt zich tot het geven van adviezen.
Beheren of adviseren
De verantwoordelijkheid van een beheerder is groot. Hij inventariseert aan de hand van gesprekken met de cliënt het beleggingsdoel, inventariseert de beleggingsrisico’s die de cliënt kan en wil lopen, bepaalt de strategie en opent op naam van de cliënt een beleggingsrekening. Vervolgens kiest hij de beleggingen binnen de beleggingsportefeuille, verzorgt de koop- en verkooptransacties en speelt actief in op veranderingen in de markt. Samen met de cliënt toetst hij periodiek of het beleggingsprofiel en -doel nog actueel zijn. Aan de hand van de eventuele wijzigingen herstelt hij vervolgens de verdeling binnen de portefeuille. “Vermogensbeheerders en vermogensadviseurs hebben een inspanningsverplichting”, vertelt Theo Andringa, voorzitter van de Vereniging van Vermogensbeheerders & Adviseurs. “Maar zij hebben geen resultaatverplichting. Er zijn geen garanties voor het te behalen resultaat.” Vandaar dat het beleggingsprofiel zo belangrijk is. Het vermogen kan, afhankelijk van hoeveel risico iemand wil lopen, bijvoorbeeld bijzonder defensief, defensief, neutraal, offensief of bijzonder offensief worden belegd. Deze strategie heeft gevolgen voor de te behalen resultaten. Een bijzonder defensief beheerde portefeuille zal waarschijnlijk niet snel veel in waarde toenemen, maar ook niet snel veel in waarde dalen. En de waarde van een bijzonder offensief beheerde portefeuille kan in sterke mate fluctueren.
Life events
De dienst die vermogensplanners bieden gaat verder dan het beheren of beleggen van het vermogen. Zij kijken niet alleen naar het huidige en gewenste toekomstig vermogen, maar naar alle aspecten van de financiële huishouding van hun cliënt. Een planner geeft advies wat te doen bij life events zoals huwelijk en huwelijkse voorwaarden, het krijgen van kinderen, scheiding, bedrijfsoverdracht, een nieuwe baan en/of een nieuwe pensioenregeling, verhuizen naar of vanuit het buitenland, mogelijke periodes van mantelzorg, het ontvangen van erfenissen, het regelen van levensverzekeringen en andere voorzieningen voor nabestaanden in geval van overlijden en het doen van schenkingen. Sommige planners verwijzen hun cliënt voor beleggingsadvies en vermogensbeheer door naar andere partijen. Over het algemeen houden zij in dat geval contact met die partijen om de belangen van hun cliënt zo goed mogelijk te behartigen. Zij werken verder samen met een professioneel netwerk van bijvoorbeeld accountants, fiscalisten, advocaten, notarissen en bedrijfsadviseurs om hun cliënten zo goed mogelijk van dienst te kunnen zijn.
Toezicht op beheerders en adviseurs
Het toezicht op de verschillende partijen varieert. Vermogensbeheerders en -adviseurs staan onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en De Nederlandsche Bank (DNB). De AFM controleert of zij zich houden aan de regels en wetten en of ze de juiste vergunningen hebben. Daarnaast controleert de AFM of beheerders en adviseurs de klant goed informeren en adviseren overeenkomstig de Wet financieel toezicht. DNB is verantwoordelijk voor het zogenaamde prudentiële toezicht. Dit betekent dat DNB controleert of vermogensbeheerders en -adviseurs financieel gezond zijn en hun financiële verplichtingen kunnen nakomen. Individuele beheerders en adviseurs kunnen zich, mits zij voldoen aan de gestelde eisen voor opleiding en ervaring, laten registreren bij de stichting Deskundigheid Screening en Integriteit (DSI). Deze organisatie is opgericht om de deskundigheid en de integriteit van financiële dienstverleners te bevorderen. DSI verleent aan gekwalificeerde vermogensbeheerders en beleggingsadviseurs een DSI-registratie dat binnen de markt wordt gezien als een kwaliteitskeurmerk.
Certificering vermogensplanners
Naast vermogensbeheerders en beleggingsadviseurs, kunnen vermogensplanners zich binnenkort waarschijnlijk ook laten registreren bij DSI. Tot op heden is de titel vermogensplanner niet beschermd, legt Barry Goedhart, voorzitter van de Federatie Vermogensplanners, uit. “Het is voor consumenten moeilijk om te beoordelen wie wel of niet kwalitatief goed werk levert en betrouwbaar is. Vandaar dat wij met DSI hebben overlegd over kwaliteitseisen en een registratiesysteem van planners die voldoen aan die eisen.” Net zoals voor beheerders en adviseurs zijn normen en standaarden ontwikkeld voor wat betreft vakbekwaamheid, vaardigheid en integriteit. Op dit moment toetst de FVP zelf de kwaliteit van kandidaat-leden. Aangesloten vermogensplanners voldoen aan strenge scholing- en bijscholingsnormen. Leden moeten niet alleen een kennistoets afleggen, maar ook door middel van een periodiek assessment bewijzen dat zij hun kennis ook in de praktijk waarmaken. Alleen planners die beide toetsen met voldoende resultaat afleggen, worden toegelaten tot de FVP en mogen zich gecertificeerd vermogensplanner noemen. Doelstelling is dat DSI binnenkort de certificering en handhaving overneemt. Dan krijgen vermogensplanners een onafhankelijk register.
Openbare registers
Op de website van de AFM en DNB zijn alle financiële instellingen vermeld die een vergunning hebben om op de Nederlandse markt actief te zijn. “Consumenten kunnen controleren of hun (beoogde) dienstverlener over de benodigde vergunningen beschikt”, vertelt Andringa. “De AFM en DNB geven ook aan welke malafide organisaties actief zijn.” Naast deze registers, die uitsluitend betrekking hebben op de organisaties, zijn ook de registers van DSI openbaar. Hier kunnen consumenten controleren of medewerkers van hun (beoogde) dienstverlener persoonlijk zijn gecertificeerd. Uiteraard is een persoonlijke klik ook belangrijk bij de keuze van een beheerder, adviseur of planner. Je deelt als consument bijzonder vertrouwelijke informatie met de financiële dienstverlener, en de samenwerking wordt, als het goed is, aangegaan voor een lange periode. “Voor een eerste kennismakingsgesprek worden doorgaans geen kosten in rekening gebracht”, stelt Goedhart. “Dat biedt de mogelijkheid om met een aantal aanbieders kennis te maken om vervolgens die aanbieder te kiezen waarbij je je het meest op je gemak voelt.”
