Kunststof voor een volgende generatie

De verleiding van nieuwe spullen is nauwelijks te weerstaan. Stoelen, tafels, speelgoed en plastic borden: we sparen het op en gooien het met hetzelfde gemak weer weg.

Ooit was de productie van kunststoffen een succesverhaal van de lineaire economie, waarbij alles erop gericht was om met behulp van primaire grondstoffen (eindige fossiele brandstoffen) massaal te produceren en steeds meer toepassingen te creëren. Maar inmiddels blijkt dat die belangrijke grondstoffen, zoals aardolie, uitgeput raken. En erger nog, in de toekomst nog maar beperkt beschikbaar zijn.

Ketenakkoord

“We kunnen de aarde niet eindeloos blijven leegplunderen voor producten”, zegt Jur Zandbergen, voorzitter van NRK Recycling. “Bovendien brengt alles wat we weggooien vervuiling met zich mee. Denk maar aan de plastic soep in de oceaan, de vuilverbranding of troep langs de kant van de weg.” Toch is hij ervan overtuigd dat de mens steeds meer doordrongen raakt van het feit dat je iets van waarde zoveel mogelijk moet hergebruiken.

Juíst om die waarde te behouden. Dit is ook de reden waarom de NRK samen met 65 andere partijen een Ketenakkoord heeft gesloten. Doel is om gezamenlijk een overstap te maken naar een circulaire economie. Verduurzaming van productieprocessen, het bevorderen van hergebruik door bijvoorbeeld designtoepassingen en op milieuvriendelijke wijze kunststofafval inzamelen: het zijn een paar van de speerpunten die in het programma voorbijkomen. Centraal staat dat de kunststofketen gericht is op het realiseren van een duurzame markt.

Gemaakt voor hergebruik

Een duurzame markt is alleen mogelijk wanneer producenten samenwerken en zich tijdens de ontwerpfase van een nieuw product al bewust zijn van het einde van de levensduur van datzelfde product. Oftewel, design for recycling. Elk product moet zoveel mogelijk geschikt worden gemaakt voor hergebruik, stelt Zandbergen.

“De producenten die helemaal aan het begin van de keten staan, moeten zich bewust zijn van de keten. Zij moeten zich realiseren dat ze waardevolle grondstoffen tot hun beschikking hebben die je niet van je af moet gooien.” Uiteindelijk gaat het erom die waardevolle grondstoffen terug te krijgen, zodat een volgende producent er opnieuw materialen van kan maken. Dat kan alleen door een optimale samenwerking tussen verschillende producenten. “Onze uitdagingen zitten vooral in het scheiden van de verschillende kunststoffen”, zegt Aafko Schanssema, directeur NRK Verpakkingen.

Volgens hem bestaat een aantal kunststofverpakking uit zogenaamde multi layers – verschillende laagjes kunststof – zoals dat bijvoorbeeld in de foodsector geregeld wordt toegepast. Die verschillende versmolten laagjes kunnen we nog niet goed van elkaar scheiden. Volgens Schanssema kan aan het begin van het productieproces hier al rekening mee worden gehouden, bijvoorbeeld door een mono layer – simpel dik materiaal – te gebruiken.

“Ook een andere techniek, zoals chemische recycling in combinatie met een goede nascheiding van de kunststoffen bij sorteerdersbedrijven, kan al bijdragen aan een beter hergebruik. Het doel is om ook in de toekomst een zo zuiver mogelijke kunststof te creëren en de keten te sluiten.”