Terwijl de economie groeit en er meer financiering nodig is, loopt de hoeveelheid leningen die door banken verstrekt wordt terug. “Zeven op de tien ondernemers wil in de aankomende vijf jaar investeren, maar Nederlandse banken hebben duidelijk moeite om het midden- en kleinbedrijf (mkb) goed te bedienen”, stelt Luuc Mannaerts, CEO van mkb-financieringsplatform October Nederland. Een goed gesprek over de ontwikkelingen, uitdagingen en toekomst van het Nederlandse financieringslandschap.

Wat maakt het moeilijk voor banken om aan de financieringsvraag te voldoen?
“Dat heeft enerzijds te maken met het grote aantal mkb’ers en zzp’ers (ruim 1,76 miljoen) en anderzijds met de toenemende kosten voor banken om deze klanten te bedienen. Die kosten komen voort uit veranderende wetgeving op het gebied van kapitaaleisen en risicomanagement. Hierdoor is het aanvragen van krediet een complex en intransparant proces voor ondernemers. Daar komt nog bij dat een ondernemer misschien eens in de drie jaar financiering ophaalt en logischerwijs niet zo bekend is met het proces. Dat samen maakt het een flinke uitdaging.”

Dat ziet men terug in de cijfers.
“Dat klopt, uit onderzoek van October blijkt dat 28 procent van mkb’ers moeite heeft om kapitaal aan te trekken. Dat is een ontzettend hoog percentage. Bijna het dubbele daarvan geeft aan dat ze het regelen van financiering als een negatieve invloed op het ondernemerschap ervaren. Ik noem het een blok aan het been. Het proces weerhoudt mensen ervan om optimaal te kunnen ondernemen; en dat is gewoon heel gek. Natuurlijk zal er altijd een percentage bedrijven zijn dat moeite heeft met het verkrijgen van leningen, want niet ieder bedrijf draait even goed. Geld uitlenen aan bedrijven die failliet (dreigen te) gaan, is nooit een goed idee. Maar ik geloof niet dat 28 procent van de bedrijven in Nederland failliet gaat.”

De terughoudendheid van banken is te herleiden naar Europees beleid. Nederlandse banken blijken echter vaker dan gemiddeld kredietaanvragen van het mkb af te wijzen. Wat is uw kijk hierop?
“Ik denk dat de Nederlandse banken iets rationeler zijn en ook kijken of ze geld aan een krediet verdienen. Weten dat de kosten voor het verstrekken van dit soort leningen omhoog gaan, beïnvloedt de beslissing om het wel of niet te doen. Als banken steeds vaker besluiten het niet te doen, ontstaat dus een gat, waar alternatieve financiering op inspeelt. De afgelopen jaren zijn heel veel spelers in dat gat gesprongen en ik denk dat we nu in een fase komen waarin de alternatieve financieringsmarkt gaat stabiliseren, professionaliseren en ook zal consolideren.”

Jullie zijn een van de partijen die alternatieve financiering verstrekken.Wat voegen jullie toe?
“In de breedte voegen wij samen met collega-bedrijven diversiteit toe aan het financieringslandschap. Nederland kent drie grootbanken en een paar kleinere banken. Die staan allemaal onder het zelfde toezicht. Bedrijven zoals October hebben een ander bedrijfsmodel en vallen daarmee onder andere regelgeving. Die diversiteit in kredietverstrekkers is zo belangrijk, omdat ondernemers er afhankelijk van zijn. En ze hebben hierin voldoende keuze nodig. Kijk, ieder bedrijf dat iets produceert, zorgt dat hij drie verschillende leveranciers heeft voor zijn belangrijkste grondstof, zodat hij ergens op kan terugvallen als de eerste of zelfs de tweede niet kan leveren. Datzelfde zou moeten gelden voor ondernemers en kredietverstrekkers. Geld is hun grondstof, dus moeten ze zorgen dat ze een alternatief hebben als iemand niet kan leveren. Mijn advies aan ondernemers is dan ook: zorg dat je een goede relatie hebt met een bank, maar zorg ook dat je een alternatief hebt voor eventuele financiering, bij voorkeur een niet-bank.”

Ondernemers op zoek naar alternatieve vormen van financiering hebben ruime keuze. Hoe vindt men de juiste financier?
“Daar ligt momenteel nog een uitdaging. En dat is een reden waarom wij initiatieven zoals Stichting MKB Financiering ondersteunen. Zo kan een ondernemer teruggrijpen op onderzoeken en een overzicht van passende partijen. Daarnaast kan de ondernemer zelf een aantal vragen stellen om zo een selectie te maken:

1. Hoeveel financiering is er nodig en voor hoelang, en wat biedt de verstrekker?
2. Is de financiering te verkrijgen zonder persoonlijke garantie of borg, en/of zonder zekerheden te stellen?
3. Hoe hoog is de rente, past deze bij het doel van de financiering, en welke andere kosten worden wanneer in rekening gebracht?

Met name die tweede vraag is een belangrijke. Door privé borg te staan, verbind je je privésituatie aan je onderneming. Terwijl het doel van een besloten vennootschap (bv) juist is om ondernemers te laten ondernemen door het risico te beperken. Andere zekerheden kunnen de flexibiliteit van de onderneming beperken. Alle drie de vragen moet je gewoon aan de financier kunnen stellen.”

Wat maakt jullie specifiek een goede keuze?
“October financiert met geld van institutionele investeerders zoals het European Investment Fund in combinatie met particuliere investeerders (crowdlending). Daarmee bieden we ondernemers die onze offerte accepteren zekerheid van financiering. Omdat de institutionele investeerders hun geld nooit bij ons neer zouden leggen zonder een grondig boekenonderzoek, kunnen ondernemers erop vertrouwen dat we onze zaken goed geregeld hebben. Daarnaast bieden we snelheid: indien nodig kan het geld op iemands rekening staan binnen een week na het eerste contact. Die snelheid bereiken we deels met digitalisering, waarmee we ook voor transparantie zorgen. Onze kracht is technologie. Deze technologie maakt het mogelijk inzicht te verkrijgen waarmee we onze eigen processen kunnen meten en verbeteren. In de toekomst zullen we nog een stap verder gaan. Met behulp van data zullen wij inzicht krijgen in de kwaliteit en verbeterpunten van een onderneming en de ondernemer daar bewust van kunnen maken. Zo bieden we onze klanten de tools om hun bedrijfsvoering te verbeteren.”

Hoe ziet het Nederlandse financieringslandschap van de toekomst eruit?
“Over een paar jaar zullen alternatieve financieringsvormen breder bekend zijn. Dan heeft minimaal de helft van de ondernemers naast zijn bank een keer geproefd aan een niet-bancaire financier. Bij ons zal de technologie en de inzet van data met sprongen vooruit zijn gegaan, waardoor ons risk management nog beter is geworden en de klant daar de vruchten van plukt. Hopelijk maakt ook Nederland als geheel een inhaalslag op het gebied van data delen. In landen zoals Frankrijk moeten bedrijven nu al volledige winst-verliesrekeningen en andere details openbaar maken. Door ondernemers daartoe te verplichten, blijft iedereen scherp en kunnen we maximaal gebruikmaken van analysetechnologie. Uiteindelijk hoop ik dat bedrijven in de nabije toekomst anders tegen hun financieringsbehoefte aankijken. Niet langer als een enorme uitdaging, maar simpelweg wetend wie ze kunnen bellen.”

Financieel Algemeen

« ‘Binnen een kwartier kun je je factuur verkopen’

Financieel Algemeen

‘Goede service en snelheid’ »